استراتژی ایران در عقب‌نشینی از تعهدات هسته‌ای و ریسک‌های موجود
به گزارش دیپلماسی ایرانی، لوبلاگ در گزارشی مفصل نوشت که در پی خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای ایران و اعمال تحریم‌های شدید علیه این کشور و ناتوانی یا عدم تمایل اروپا به تسهیل شرایط برای ایران و خنثی‌سازی تحریم‌های آمریکا، تهران استراتژی‌ای اتخاذ کرده تا مخاطرات سیاست اعمال فشار حداکثری را به واشنگتن نشان دهد.
ایران در واکنش به تحریم‌ها بر فروش نفت نشان داده که می‌تواند خلیج فارس و به طور خاص تنگه هرمز را برای همه کاربران ناامن کند و در حقیقت، نشان داده است که می‌تواند صدمات سنگینی به اقتصاد جهانی وارد کند. این جنبه از استراتژی ایران با اظهارات مقامات این کشور مبنی بر اینکه اگر نتوانند نفت خود را صادر کنند، به هیچ کشور دیگری در منطقه هم اجازه این کار را نخواهند داد، همخوانی دارد. توقیف نفتکش بریتانیایی از جمله اتفاقاتی بود که به این هدف کمک کرد.
یکی دیگر از اقدامات ایران در مقابله با استراتژی اعمال فشار حداکثری، کاهش تدریجی تعهدات تحت برجام است که جدیدترین اقدام ایران در این زمینه تزریق گاز به سانتریفیوژها در فردو بوده است. با این حال، ایران همه اقدامات مرتبط با برنامه هسته‌ای را تحت نظارت آژانس انرژی اتمی انجام داده و به علاوه، تاکید کرده است که این اقدامات برگشت پذیر هستند و نشانه تمایلش به خروج از برجام نیست و صرفا با هدف متقاعد کردن اروپایی‌ها به تلاش بیشتر برای کاهش فشار اقتصادی بر ایران و تحت فشار گذاشتن ایالات متحده برای لغو تحریم‌های اقتصادی صورت گرفته است. ایران همچنین بارها تاکید کرده که درها به روی دیپلماسی باز است و به گفته سران ایران، تنها لازم است آمریکا تمایل خود به لغو یا دست کم تسهیل تحریم‌های فلج کننده را نشان دهد. برخی از مفسران ایرانی حتی گفته اند که ایران احتمالا در مواجهه با خودداری آمریکا از لغو تحریم‌ها، از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان پی تی) خارج خواهد شد.
احتمال شکست استراتژی ایران و مخاطرات آتی
استراتژی ایران برای ترساندن ایالات متحده و اروپا و ترغیب آنها به پایان دادن به تحریم‌های اقتصادی در ازای بازگشت کامل به تعهدات هسته‌ای تا کنون نتیجه ای در بر نداشته و دلیل آن هم واضح است. هیچ یک از اقدامات ایران تا اینجای کار تهدیدی جدی برای ایالات متحده یا اروپا ایجاد نمی‌کردند، اما می‌توانند ضرر سنگینی برای ایران به دنبال داشته باشند. برای نمونه، اگرچه ایران در تئوری می‌تواند برای مدت کوتاهی تنگه هرمز را ببندد، اما چنین اقدامی آن را در معرض حمله تلافی جویانه نظامی ایالات متحده و شاید حتی اروپا قرار دهد. چنین اقدامی همچنین سبب می‌شود معدود طرف‌های تجاری ایران از جمله چین و روسیه با آن درگیر شوند.
عقب نشینی ایران از تعهدات هسته‌ای هم آنقدری نگران کننده نیست که باعث تغییر رفتار آمریکا و اروپا شود. به رغم همه سر و صداهای دو دهه اخیر درباره توانایی ایران در تولید سلاح هسته‌ای در مدت زمانی نسبتا کوتاه، ایران واقعا شرایط چنین اقدامی را ندارد. اگر نگرانی از چنین تهدیدی جدی بود، بی شک تا کنون تاسیسات هسته‌ای ایران هدف نوعی حمله نظامی پیشگیرانه قرار گرفته بود. عقب نشینی ایران از تعهدات هسته‌ای صرفا موضع سیاستمداران جنگ طلب در آمریکا و اروپا را قدرتمند می‌کند و بازیگران خاورمیانه را به سمت حمله پیشگیرانه سوق می‌دهد. چنین اقداماتی قطعا برای بازیگران غربی و خاورمیانه نیز هزینه زیادی در بر خواهد داشت و با خطر جنگی تمام عیار در منطقه همراه خواهد بود؛ اما بی شک، ایران در چنین جنگی بیشترین ضرر را متحمل خواهد شد. اما حتی اگر این بدترین سناریو تحقق نیابد، احتمال اینکه ایران با فشارهای بیشتری از جمله تحریم‌های سازمان ملل متحد مواجه شود زیاد است.
لطفا نظر خود را درباره این مطلب بیان نمایید